Wijnwoordenboekje

A.O.C.

Appellation d'Origine Contrôlée (gegarandeerde herkomstbenaming)

Aanzet

De allereerste impressie die men krijgt bij het nemen van een slok wijn.

Aciditeit

In wijn is aciditeit een noodzakelijk element dat zorgt voor het reliëf en de houdbaarheid van de wijn. Als de aciditeit onaangenaam is, komt dit door dat de druiven bij het oogsten niet perfect rijp waren. De verscherpte prikkeling die dit veroorzaakt op de smaakpapillen aan de zijkanten van de tong geeft de wijn een 'bijtend' karakter.

Afdronk

Dit is de smaak die achterblijft na het inslikken van de wijn. We kunnen het ook het aanhouden of de laatste indruk noemen. Deze afdronk moet evenwichtig, harmonisch en zo lang mogelijk aanhouden.

Afgeriste tros

Verwijst naar het houtige deel van de tros. Dit wordt tegenwoordig voor de vergisting van de druiven gescheiden. De tros produceert groene en ruwe tannines die incompatibel zijn met de elegantie van de Bordeaux wijnen."

Afrissen

Het van de tros afrissen van de druiven om de wijn te ontdoen van alle grove tanninesmaak (de tannines van de steeltjes zijn bijzonder ruw en stroef).

Alcohol

Deze wordt geproduceerd doordat gisten de suiker van de druif omzetten in alcohol. 17 gram suiker per liter most produceert ongeveer 1 volumeprocent alcohol. (200 gram suiker per liter druivenmost is het minimum om wijn te krijgen met een alcoholpercentage van circa 12°, wat vaak het geval is bij Bordeaux wijn). Na water is alcohol het belangrijkste bestanddeel van wijn. Het geeft de wijn een warm karakter en compenseert de zure smaakindruk.

Amberkleurig

Door een te lange rijping of door voortijdige oxidatie worden droge witte wijnen amberkleurig, een kleur van donker goud met donkerbruine toetsen. Bij de liquoreuze Bordeaux wijnen getuigt deze kleur van een lange flesrijping en wordt zeer geapprecieerd.

Animaal

Kwalificeert de reeks aroma's die doen denken aan geuren uit het dierenrijk

Anthocyanen

Een fenolverbinding die wordt aangetroffen in de schil van druiven en die de wijn zijn kleur geeft.

Appelzuur

Zuur dat van nature aanwezig is in het druivensap en dat voor de wijn een factor van instabiliteit kan zijn door een bacteriële gisting te veroorzaken. De wijnmaker brengt een tweede malolactische gisting teweeg om het appelzuur om te zetten in melkzuur en de tannines in de wijn te verzachten. Deze zogenoemde biologische zuurafbouw maakt de wijn soepeler.

Arabische gom

Stabiliseert de kleurstoffen in rode wijnen. Deze natuurlijke gom, afkomstig van acacia's, vermindert de impressie van stroefheid (wrangheid) van rode wijn en maakt hem ronder. Een andere eigenschap is dat de gom neerslag van wijnsteen, koperbreuk en lichte ijzerbreuk tegengaat. De gom is reuk- en smaakloos en niet giftig.

Aroma

Het geheel van smaak en geur impressies. Smaak heeft alleen betrekking op de tastbare en fysieke impressies in de mondholte. Geur duidt enkel op de geurimpressies waargenomen door de neus (olfactief) of door de mond (retro-olfactief).

Aroma’s

De voor de reukzin herkenbare geuren. Met de tijd ontwikkelen de aroma's zich en veranderen in een steeds complexer bouquet.

Azijnsteek

Een wijnziekte die tot gevolg heeft dat de alcohol wordt omgezet in azijnzuur en ethylacetaat (azijngeur).

Azijnvlieg

Drosophila melanogaster, een klein vliegje met een bruin lijf van ongeveer 3 mm lang, dat verantwoordelijk is voor de azijnrot van de wijnstok. De aangetaste druiven geven in de kuip een onaangename bittere smaak aan de most of veroorzaken azijnsteek.

Balsemachtig

Reeks van tertiaire aroma's afkomstig uit de parfumerie. Bij Bordeaux wijn omvatten deze vanille, wierook, sandelhout, dennenhars maar ook bijenwas en kamfer. Deze rijpingsaroma's verschijnen in een reducerend milieu tijdens de flesrijping. Zij zijn over het algemeen zeer in trek.

Ban des vendanges

De officiële begindatum van de oogst

Barrique (vat)

Voor het maken van de vaten wordt eikenhout gebruikt. De inhoud van een vat kan van de ene tot de andere wijnstreek verschillen. In de Bordeaux streek bevat een barrique 225 liter. Er zijn dus 4 barriques nodig voor een wijnton van 900 liter (de commerciële maat die in de Bordeaux streek voor de wijnhandel wordt gehanteerd) ofwel 1200 flessen van 75 cl.

Beluchten Bij jonge wijnen met harde tannines bestaat dit eruit de inhoud van de fles over te gieten in een karaf om de wijn te oxygeneren. Door beluchting worden de tannines verzacht en wordt de smaak van de wijn soepeler.

Bewaarwijn

Duidt een wijn aan die geschikt is voor een lange flesrijping met als doel zijn bouquet en complexiteit te verrijken. Vele Bordeauxwijnen hebben een grote rijpingspotentie door de hoge kwaliteit en rijkdom van hun bestanddelen (zuren, tannines, kleur, aroma's).

Bezinksel

Vaste deeltjes die in de wijn zitten, met name in oude wijnen (waaruit ze door decanteren" verwijderd worden. Zie deze term)."

Bijvullen

Bewerking die bestaat uit het bijvullen van de vaten of kuipen tijdens de opvoeding van de wijnen, om oxidatie te voorkomen.

Bitter-gebrand

Kwalificatie van een reeks aroma's die doen denken aan wat gebrand, gekookt of gerookt is (van het Grieks 'pyros'

Bitterheid

Dit is normaal bij bepaalde tanninerijke, jonge rode wijnen (bitterheid en wrangheid zijn twee smaken die elkaar versterken). Bitterheid kan een fout zijn veroorzaakt door een bacteriële ziekte tijdens de malolactische fermentatie. Bitterheid komt meestal tot uiting in de afdronk.

Bloesemval (coulure)

Slechte bevruchting van de bloem van de wijnstok. Dit kan worden verklaard door diverse oorzaken (koud of nat weer) en is niet alleen sterk van invloed op de opbrengst van de oogst, maar ook op de gelijkmatigheid van de druiven in eenzelfde tros.

Body

Wordt gezegd van een wijn die een goede structuur (stevigheid en vlezigheid) combineert met een warm karakter (een hoog alcoholpercentage).

Bordeauxse pap (bouillie bordelaise)

Kopersulfaat bestemd voor de behandeling van de wijnstokken tegen parasieten. Geeft door de bespuiting een karakteristieke grijsgroene kleur aan de bladeren van de wijnstokken.

Botrytis cinerea

Een schimmel dat zich ontwikkelt op de druiventrossen aan het eind van de rijping. Het veroorzaakt een gewild verschijnsel in de Sauternes regio, de 'edele rotting'. Botrytis cinerea kan schade veroorzaken als de ontwikkeling ervan snel en volledig is in jaren met een koude en vochtige herfst. Dan spreekt men van 'grijze rotting'.

Bouquet

Zie Tertiaire aroma's

Branderig

Wordt gezegd van een wijn met een te sterk alcoholgehalte en die dus geen evenwichtige smaak heeft. Dit komt tot uiting in een overmatige rondheid en een 'alcoholisch', soms uitdrogend, karakter van de afdronk.

Breuk

Een verschijnsel dat een verlies aan helderheid van de wijn veroorzaakt door hoge concentratie van een element. De breuk die de naam draagt van het veroorzakende element wijst op een verslechtering van de colloïdale staat van een wijn. Het gevolg is een neerslag die gepaard gaat met troebeling van de wijn. Bijvoorbeeld

Briljant

Wordt gezegd van een heel heldere kleur met een flonkerende weerkaatsing van het licht. Een teken van kwaliteit van een wijn.

Bruisend

Wordt gezegd van wijnen met een overdruk van koolzuurgas geproduceerd tijdens de gisting en in de wijn vastgehouden door hermetische afsluiting van de fles. De Europese regelgeving normaliseert deze wijnen op basis van het gasvolume en de uitgeoefende druk. Een parelwijn bevat 2 à 4 g CO2 per liter, terwijl een mousserende wijn een gasgehalte heeft van meer dan 4,5 g per liter. De Crémant de Bordeaux is een Franse mousserende witte of rosé wijn.

Cabernet

Een druivenras dat zeer aanwezig is in de Bordeaux streek. Er zijn twee variëteiten

Caudalie

Van Caudal (staart) is de meeteenheid van de duur gedurende welke de smaak van de aroma's aanhoudt in de mond. Een caudalie staat gelijk met een seconde. Een grote wijn heeft een afdronk van 8 Caudalie of zelfs meer.

Chambreren

Een wijn chambreren betekent hem enkele uren in het vertrek laten staan waar hij gedronken gaat worden. Lang geleden bleven de vertrekken het hele jaar koel en hield het chambreren van de wijn in hem op een temperatuur van 16 à 18°C te brengen, de perfecte drinktemperatuur. Tegenwoordig moet er op gelet worden de serveertemperatuur van de wijn te verlagen, daar de woningen 's winters verwarmd zijn en ook 's zomers warmer zijn.

Chaptaliseren

De toevoeging van suiker aan de most, uitgevonden door Chaptal en gecontroleerd door de Europese regelgeving. Dit beoogt een beter evenwicht te krijgen in de wijn door het alcoholpercentage te verhogen als dit te laag is. De chaptalisatie wordt jaarlijks bij decreet vastgesteld afhankelijk van het oogstjaar, maar is in de zuidelijke streken over het algemeen verboden.

Chateau

In de Bordeaux streek verwijst het woord 'chateau' niet noodzakelijkerwijze naar een bouwwerk, maar eerder naar het domein van een bepaalde wijn. Bij een al of niet geklasseerd Bordeaux chateau is de wijn het resultaat van een heel bijzondere wisselwerking tussen het klimaat, de grond, de geplante druivenrassen en uiteraard de praktijken en tradities ingebracht door de ervaring van de wijnbouwer.

Colombard

Wit druivenras uit Zuidwest-Frankrijk dat aanwezig is in de Bordeaux streek en zeer bekend is in Cognac. Het geeft wijnen die in hun jeugd levendig, fruitig en aromatisch zijn.

Decanteren

Decanteren bestaat uit het overgieten van de inhoud van een fles in een karaf. Het overschenken moet gestopt worden zodra het depot van vaste deeltjes, dat is gevormd tijdens de rijping in de fles, in de flessenhals verschijnt. Tijdens het decanteren vindt een lichte inbreng van zuurstof plaats waardoor het bouquet zich kan ontwikkelen. Bij oude wijnen moet het decanteren van korte duur zijn om het vluchtige en kwetsbare bouquet intact te houden.

Declassering

Intrekking van het recht op de herkomstaanduiding van een wijn. De wijn wordt dan voortaan verkocht als een tafelwijn". Deze procedure vindt met name plaats wanneer de voor de AOC goedkeuring gepresenteerde wijn niet voldoet aan de door het betreffende AOC besluit vereiste criteria."

Dieven

Het verwijderen van alle ongewenste knoppen of beginnende uitlopers die de wijnstok te zwaar dreigen te belasten (funest voor de kwaliteit van de oogst).

Dik

Wordt gezegd van een donker gekleurde wijn die een sterk en vol is van smaak.

Double Magnum

Een fles met een inhoud van drie liter ofwel het equivalent van vier flessen van 75 cl.

Draf

De vaste delen van de druif die na afloop van de alcoholische vergisting worden geperst. De perswijn is rijker en minder harmonieus dan de druppelwijn. Hij wordt gebruikt bij het blenden.

Droog

Kwalificeert een wijn die per liter minder dan 4 gram (onvergiste) restsuiker bevat.

Druivenras

Duidt een variëteit wijnstok aan vitis vinifera" die druiven produceert. De Bordeaux wijnen onderscheiden zich door de blend van verschillende druiven. Dit verhoogt hun evenwichtigheid, hun harmonie en hun aromatische rijkdom."

Druppelwijn

De wijn die bij de vinificatie van rode wijn door zwaartekracht wordt verkregen tijdens het overhevelen.

Edele rotting

Het resultaat van de inwerking van de schimmel Botrytis cinerea op de Sémillon en Sauvignon druiven, met als gevolg uitdroging van de druiven en een concentratie van de suikers daarin. De tussenkomst van edele rotting is nodig om de beroemde liquoreuze Bordeaux wijnen te kunnen maken.

Eerlijk

Beschrijft een wijn in zijn geheel of een van de aspecten ervan (kleur, bouquet, smaak etc.) die zonder fouten of twijfels zijn.

Enten

Methode gebruikt tijdens de fylloxeracrisis die eruit bestaat een ent van plaatselijke herkomst vast te maken op een fylloxera resistente onderstam. Het is de ent die de wijn zijn karakter geeft. De onderstam is slechts een drager.

Esters

Producten van de verbinding van een alcohol en een zuur. Zij liggen ten grondslag aan complexe en subtiele aroma's tijdens het opvoeden en rijpen van de wijn.

Evenwichtig

Wordt gezegd van een wijn die een mooie harmonie vertoont tussen de verschillende componenten. De tannines en aciditeit worden in evenwicht gehouden door de smeuïge textuur. De rijkdom aan aroma's wordt in evenwicht gehouden door een dichte textuur. Een evenwichtige wijn is het doel van elke producent. In de Bordeaux streek bevordert het blendden van verschillende complementaire druivenrassen de productie van evenwichtige wijnen.

Fête de la Fleur (bloesemfeest)

Ieder jaar vieren de wijngildes in de Bordeaux streek de bloei van de wijnstokken.

Fillette

Ook demie of halfje genoemd is een fles met een inhoud van 37,5 cl ofwel 3 glazen wijn. Dit formaat komt overeen met een 1/2 standaard fles en is in trek bij de horeca.

Filtering

Mechanische bewerking die eruit bestaat de wijn te ontdoen van zwevende deeltjes. Filtreren is een delicate bewerking die handigheid en gevoeligheid vereist. Overmatig filtreren verarmt de wijn namelijk. Vele Bordeaux producenten zien volledig af van filtreren en voeren een klaring uit om de rijkdom van hun wijn ten volle te behouden.

Finesse

Kwaliteitskenmerk van een wijn die delicaat, elegant en evenwichtig is met een fluweelachtige zachte structuur en subtiele aroma's.

Flash pasteurisatie

Een pasteurisatiemethode die zuur- en melkbacteriën en andere gisten verwijdert, die een bron zijn van fouten in de wijn, zoals overheersende geuren van leder, plastic of medicijnen. De bewerking bestaat eruit de wijn zonder deze aan te tasten heel kort (twintig dertig seconden) tot ca. 72°C te verhitten en dan even snel weer af te koelen.

Flavonen

Gele kleurstoffen die aanwezig zijn in de schil van de witte druif en die na inweking tijdens de vergisting de wijn zijn kleur geven. Bij rode wijnen spreekt men van anthocyanen. Deze rode of paarse kleurstoffen in de schil van de druiven hebben een kleurend vermogen.

Friand (aangenaam)

Kwalificeert een wijn die zowel fris als fruitig is (synoniem

Fris

Wordt gezegd van een wijn die enigszins zuur is, maar niet overmatig, en die een impressie van smakelijke frisheid geeft die in trek is vanwege het dorstlessende karakter.

Gecon- centreerd

Wordt gezegd van een rijke wijn, zowel wat betreft de diepe kleur als de kracht en verscheidenheid van zijn aroma's. De concentratie van een wijn is vaak het resultaat van het lang laten inweken van de druiven tijdens de vergisting. Dit wordt mogelijk gemaakt door een grote rijpheid van de druiven en een belangrijke concentratie aan tannines.

Gedistingeerd

Wordt gezegd van een karakteristieke en originele wijn.

Gemaderiseerd

Deze term kwalificeert een wijn die tijdens zijn te lange rijping de smaak van madeira en een amberkleur heeft gekregen. De term gemaderiseerd duidt op een wijn aan het eind van zijn leven.

Genereus

Karakter aan een wijn die rijk is aan alcohol, maar zonder vermoeiend te zijn, in tegenstelling tot een koppige wijn. Dit is vaak het geval van warme en zonnige wijnjaren.

Geroosterde aroma’s

De geur die wordt aangetroffen in overrijpe wijnen, afkomstig van druiven met edele rottting. Doet denken aan in de oven geroosterde vruchten, sinaasappelschillen, gedroogde vruchten of geroosterd brood.

Gesloten

Wordt gezegd van een wijn die nog niet al zijn aromatische eigenschappen tot uiting brengt. Men moet hem laten rijpen opdat hij deze ten volle ontsluit. Een gesloten wijn ontwikkelt aroma's die abnormaal zwak zijn voor zijn kwaliteit of zijn terroir. Soms maakt een wijn een fase door waarin hij weinig expressief is naar verhouding van het wijnjaar of de verwachte kwaliteit. Dan zegt men dat hij gesloten" is."

Gesluierd

Wordt gezegd van een enigszins troebele wijn.

Gestructureerd

Een wijn is gestructureerd wanneer hij een goede opbouw heeft en vol en tanninerijk is, in tegenstelling tot een dunne, slappe wijn. Een stevige wijn heeft over het algemeen een goed potentie voor veroudering in de fles.

Gilde

Deze naar Bacchus, de oenologie of wijn genoemde verenigingen van vakmensen en wijnliefhebbers hebben als doel het promoten van een appellation of een wijngebied. Deze gildes houden de folklore van hun middeleeuwse oorsprong in stand met plechtige inhuldigingen en feesten, zoals wordt gedaan door zo'n stuk of twintig gildes die de Bordeaux streek rijk is.

Gisten

Microscopische schimmels die voor de alcoholische vergisting zorgen. Ze zijn van nature aanwezig op het oppervlak van de druiven. Indien nodig kunnen ze tijdens de vergisting aan de most worden toegevoegd om het verloop van het proces te verbeteren (dit gebeurt vaak bij witte wijnen).

Gisting

Dit is de vinificatiefase die eruit bestaat de most in een kuip van roestvrij staal, beton of hout te laten weken en tijdens welke de suiker wordt omgezet in alcohol. Tijdens de gisting worden ook de tannines en kleurstoffen onttrokken aan de schil. De wijnbereidingsspecialist of oenoloog bepaalt de geschikte duur van de gisting. Bij de Bordeaux Clairets en rosé wijnen is de gistingsduur korter om hun kleur te beheersen.

Gistingsruimte

Ruimte waar de kuipen staan waar de vinificatie plaatsvindt.

Gouleyant

Afgeleid van het oude Franse woord goule" dat verwant is met het woord voor keel of mond. Het kenmerkt een lichte en soepele wijn die makkelijk drinkt en op zijn fruit gedronken wordt. Gouleyant rijmt ook met lekker, zacht en aangenaam."

Graden Baumé

Meetschaal waarmee het suikergehalte bepaald kan worden in most, de basis voor de berekening van het alcoholpercentage dat de wijn na gisting zal hebben. Hiervoor wordt een mustimeter (densimeter) gebruikt, een in 1770 door Antoine Baumé uitgevonden meeteenheid.

Grassig

Beschrijft geuren of aroma's die doen denken aan hooi, tabak of vers gras (een negatieve connotatie omdat het vaak komt door druiven die niet goed rijp waren tijdens de oogst).

Groen

Wordt gezegd van een wijn die te veel zuren bezit. Hij is zuurder dan een nerveuze" wijn en minder zuur dan een "harde" wijn."

Groot (grand)

Wordt gezegd van wijn van superieure klasse, van grote kwaliteit, evenwichtig, complex en met een lange afdronk.

Groot avondrood

Deze grote nachtvlinder (65 mm) is een schubvleugelig insect uit de Sphingidae familie. De allesetende rupsen van deze vlinder, die van juli tot september uitkomen, verslinden de bladeren van de wijnstokken.

Gruis

Een depot van wijnsteenkristallen op de bodem van de flessen of vaker aan de onderkant van de kurk, vaak ten onrechte aangezien voor suikerresten. Deze witte kristallen hebben geen enkele invloed op de smaak of de kwaliteit van de wijnen.

Guyot

Snoeimethode van de wijnstokken waarbij een enkele horizontale tak (vruchthout) wordt overgelaten, zoals in de Bordeaux streek. Ieder jaar wordt één lange tak van 6 tot 10 ogen overgelaten, die tijdens de snoei wordt opgebonden om horizontaal te blijven.

Hard

Wordt gezegd van een wijn die het aan rondheid ontbreekt. Hij is vaak erg tanninerijk en/of zuur. Of de gistingsduur is te lang geweest, of de aciditeit is te uitgesproken (dit is het geval als de druiven zijn geoogst voordat ze goed rijp waren).

Hartig

Duidt op een brede volle en volle wijn met body.

Helder

Wordt gezegd van een wijn met een heldere en briljante kleur die geen zwevende deeltjes bevat.

Het van de tros (de steeltjes) trekken van de druiven voordat ze in de gistingskuip worden gedaan. Het (af)rissen voorkomt de vegetale smaken en de ruwe en harde tannines.”

Hoed

De vaste delen van de druif die door samen te klonteren een dikke massa vormen aan het oppervlak van de gistingskuip. De hoed vormt zich niet meteen. Pas na enkele dagen vormen de twee fasen zich

Hol

Wordt net als bij holle frasen, gezegd van een wijn met te weinig materie.

Honingachtig

Kwalificeert een liquoreuze witte wijn die in onbalans is door een overmaat aan suiker en een gebrek aan aciditeit. De sterke expressie van de suikers doet aan honing denken.

Hoogtepunt

Een wijn op zijn hoogtepunt heeft het maximum van zijn kwaliteiten bereikt, waarna de achteruitgang begint. Het hoogtepunt van een Bordeaux wijn hangt met name af van zijn rijkdom aan tannines, natuurlijke zuren en aromatische stoffen.

Houtsmaak

Wordt gezegd van een wijn die op vat gerijpt is. Deze smaak gaat bij jonge op vat gerijpte Bordeaux wijnen gepaard met de geur van geroosterd brood, die geleidelijk verandert in vanille, mokka, chocolade of kokosnoot. De houtsmaak komt door de tannines die aanwezig zijn in het hout van vaten waarin de wijn gerijpt is.

I.N.A.O.

Institut National des Appellations d'Origine (nationaal instituut voor herkomstaanduidingen); een overheidsinstelling belast met het vaststellen en controleren van de productiecriteria voor AOC en AOVDQS (appellation d'origine vin délimité de qualité supérieur) wijnen.

I.S.V.V

Institut des Sciences de la Vigne et du Vin (wetenschappelijk instituut voor de wijngaard en de wijn) van de universiteit van Bordeaux; pluridisciplinaire instelling voor onderzoek, hoger onderwijs en ontwikkeling op het gebied van de wijngaard en de wijn.

Impériale

Fles met een inhoud van zes liter, ofwel het equivalent van acht flessen van 75 cl.

Inkuipen

Vinificatiebewerking die eruit bestaat de oogst in het vat te brengen waarin de inweking en de alcoholische gisting zal plaatsvinden.

Jeroboam

Een fles met een inhoud 5 liter.

Karakter

Wordt gebruikt om een wijn te beschrijven Het karakter van een wijn verwijst naar zijn terroir, de gebruikte druivenrassen of de vinificatie. Bijvoorbeeld een 'open karakter' of een 'genereus karakter'.

Keldermeester

De naam van de persoon die verantwoordelijk is voor het hele proces in de kelder van de vinificatie tot de bewaring van de wijnen.

Klaren

Bewerking die eruit bestaat een eiwithoudende stof toe te voegen aan de wijn die flocculeert met de zwevende deeltjes die de helderheid van de wijn verminderen en die deze meeneemt naar de bodem van de tank of het vat. Er wordt nog altijd eiwit gebruikt om de wijnen te klaren in de vaten van de grote domeinen van Bordeaux.

Klaring

Aan de gisting voorafgaande bewerking om de wijn te scheiden van het bezinksel (aardedeeltjes, bladafval en pitjes) om ongewenste vegetale smaken te voorkomen. Door deze etappe wordt het druivensap geklaard voordat de gisting begint. Het klaren wordt meestal gedaan door de wijn van de ene naar de ander kuip over te hevelen.

Kleuring

Vegetatieve fase van de wijnstok die essentieel is voor de wijn. Deze wordt bereikt wanneer de druif van groen overgaat op geel bij de witte druiven en van groen op donker bij de blauwe druiven. Bij de kleuring krijgt de druif zijn uiteindelijk grootte en begint zijn rijping. Het suikergehalte neemt toe en de zuren worden minder. De datum van de oogst wordt geschat op 45 dagen vanaf de kleuring.

Kloon

Alle wijnstokken die afkomstig zijn van één enkele wijnstok, die moederwijnstok wordt genoemd, en die genetisch identiek zijn.

Kneuzen

Bewerking die eruit bestaat de druiven na het verwijderen van de steeltjes te kneuzen om te zorgen dat het sap vrij kan komen. Voordat er efficiënte machines kwamen, werd dit met de voeten gedaan.

Kopersulfaat

Een fungicide gebruikt voor de behandeling van de wijnstok, zoals de Bordeauxse pap (bouillie bordelaise) met zijn karakteristieke blauwe kleur, een mengsel van kopersulfaat en gebluste kalk opgelost in water. Een doeltreffende oplossing tegen meeldauw, een schimmelziekte van de wijnstok veroorzaakt door de Plasmospora viticola.

Koppig

Het karakter van een wijn met een heel hoog alcoholgehalte, die naar het hoofd stijgt.

Kort

Wordt gezegd van een wijn die na het proeven weinig smaak nalaat (synoniem

Krachtig

Wordt gezegd van een rode wijn met body, met een krachtige tanninestructuur en een uitgesproken smaak. In de Bordeaux streek worden de wijnen geproduceerd door het blenden van tanninerijke druiven, zij hebben derhalve een krachtig karakter.

Kruidig

Wordt gezegd van een wijn met de aroma's van kruiden

Kuiphout

Gekliefd eikenhout dat wordt gebruikt voor de vervaardiging van vaten. De herkomst van het kuiphout is van invloed op de stijl van de wijn.

Kurksmaak

De wijn krijgt een kurksmaak door kurken van slechte kwaliteit, door slechte hygiënische omstandigheden bij het bottelen, maar kan ook voorkomen ondanks het in acht nemen van de meest strikte bottelnormen.

Kwaliteit- scertificering

Goedkeuringsproces voor een wijn, dat na een aantal analyses en professioneel proeven leidt tot het verkrijgen van de Appellation d'Origine Controlée (A.O.C., gegarandeerde herkomstbenaming). De wijn mag dan onder die Appellation worden verkocht.

Lange afdronk

Wordt gezegd van een wijn waarvan de aroma's na het proeven een aangename en aanhoudende impressie nalaten. Men zegt ook

Levendig

Wordt gezegd van een frisse, aangename en lichte wijn met een lichte zure boventoon maar zonder overmaat. Minder zuur dan een nerveuze" wijn maar zuurder dan een "frisse" wijn."

Lie (droesem, moer)

Depot bestaande uit bezinksel van dode gistcellen na voltooiing van hun vergistingsactiviteit. Sommige wijnen worden 'sur lie' opgevoed om hun aroma's te verrijken. De droesem heeft ook een stabiliserend effect op de wijn, vandaar dat opvoeding 'sur lie' steeds vaker wordt toegepast in de Bordeaux streek.

Liquoreus

Wordt gezegd van een witte wijn die rijk is aan restsuikers (natuurlijke, niet vergiste suikers). De liquoreuze wijnen zijn erg vet in de mond. De zoete witte Bordeaux wijnen behoren tot de beroemdste ter wereld. Ze bereiken een uitzonderlijke aromatische kracht en zoetheid.

Maceratie (inweken)

Bewerking die eruit bestaat de druivenmost in contact te laten met de vaste delen van de druif (schil) om er de gewenste bestanddelen aan te onttrekken zoals de tannines, de aroma's en de kleurstoffen.

Maceration carbonique

Vinificatiewijze die vooral wordt gebruik voor de productie van sommige primeur wijnen. Het vrijkomen van de aroma's wordt bevorderd door een maceratie in de hele druiven in afwezigheid van zuurstof. De vergisting van de suikers begint door de werking van de enzymen van de druif. Deze zet zich normaal voort door de werking van de gisten na toevoeging van zuurstof.

Macération pelliculaire

Een voorbehandeling die eruit bestaat de druiven, voor het begin van de vergisting, in afwezigheid van lucht en bij lage temperatuur te laten weken, om de voorlopers van de aroma's te activeren. Daarna volgt een klassieke en normale vergisting onder zuurstof met behulp van de gisten die de suiker van de druif omzetten in alcohol.

Mager

Wordt gezegd van een onevenwichtige wijn met weinig tannines en zonder body.

Magnum

Een fles met een inhoud van anderhalve liter, ofwel het equivalent van twee flessen van 75 cl.

Malbec

Een rood druivenras dat aanwezig is in de hele Bordeaux streek. Het wordt soms ook Cot genoemd en houdt van warme grond. Het produceert donkere wijnen. Hun voornaamste aroma's zijn viooltje en pruim. Ze bezitten een belangrijke tanninestructuur.

Mannelijk

Wordt gezegd van een wijn die gestructureerd, sterk en krachtig is.

Marcotteren

Techniek voor vermeerdering van de wijnstok waarbij een tak die aan de moederstok vastzit met aarde wordt omgeven zodat alleen het uiteinde uitsteekt. Na wortelvorming en afscheiding van de moederstok heeft de nieuwe plant dezelfde eigenschappen als de wijnstok waarmee hij verbonden was (synoniem

Meeldauw

Een ziekte veroorzaakt door een schimmel die de groene organen van de wijnstok, met name de bladeren, aantast.

Melkzuur

Zuur verkregen door malolactische vergisting. Deze vergisting produceert secondaire aroma's van het melkachtige type (boter, room, verse yoghurt). Melkzuur verhoogt de chemische stabiliteit van de wijn en maakt hem soepeler.

Mignonnette

Klein flesje met een inhoud van 5 cl, ideaal om een wijn te ontdekken. Deze flesjes worden bij uitstek verspreid in hotels, vliegtuigen, treinen en speciale winkels. Een consumptievoorwerp maar ook een verzamelobject, als begeerd kunstvoorwerp.

Millerandage

Onvolkomen ontwikkeling, blokkering van de groei van de druiven.

Mineraal

Bij het wijnproeven is een minerale wijn verwant aan een aromafamilie die doet denken aan gesteente, zoals de geuren van kalk, vuursteen, aarde, leisteen, grafiet of in de zon verwarmde kiezelsteen. In de mond kan een impressie van dynamiek" worden waargenomen. Zilte tonen worden vaak als mineraal gekwalificeerd."

Moelleux (zoet)

Een kwalificatie die wordt toegepast op zoete witte wijnen met natuurlijke restsuikers in mindere mate dan de liquoreuze wijnen. Wordt ook gezegd bij het proeven van een droge wijn waarvan het vet de aciditeit overheerst.

Most

Vers druivensap voordat de vergisting is afgelopen. Er wordt gesproken van most in vergisting.

Muid (mud, okshoofd)

Afkomstig van het Latijnse modius" dat hoofdmaat betekent. Deze oude vatmaat verschilde afhankelijk van de regio's in navolging van een koninklijk besluit van Henri IV dat bepaalt dat 1 "muid" overeenkomt met 200 pinten in Saint-Denis of 300 pinten in Parijs ofwel bijna 380 liter. Heden ten dage komt de halve "muid" die wijd verbreid is voor het transport van wijnen en sterke dranken overeen met een dik vat van 500 à 650 liter."

Muscadelle

Een wit druivenras uit de Bordeaux streek dat zeer geurige wijnen geeft, die doen denken aan geperste sinaasappels en muskus.

Muskachtig

Wordt gezegd van een geur die aan muskus doet denken. In de Bordeaux streek te vinden in de wijnen afkomstig van de Muscadelle druif en, na rijping, in het bouquet van de rode wijnen.

Nebukadnezar

Fles met een inhoud van vijftien liter, ofwel het equivalent van twintig flessen van 75 cl.

Nerveus

Wordt gezegd van een wijn met veel smaak en een belangrijke aciditeit, maar zonder overmaat.

Nieuw

Een jonge wijn na afloop van de vergistingen. Wordt bij uitbreiding gezegd van een net in de verkoop gebrachte wijn die de karakteristieken heeft van een jonge wijn, met name de primaire aroma's (fruitig, floraal). In de Bordeaux streek worden de rosé wijnen in hun prille jeugd op de markt gebracht.

Oenologie (vinologie, wijnkunde)

Wetenschap die de wijn bestudeert

Oenoloog

Wijntechnicus, houder van het Diplôme National d'œnologie (Nationaal oenologiediploma) . Zijn functie is het maken van de wijn en het toezicht op de vinificatieprocessen, maar ook het adviseren van de producenten en handelaars. Hij is als enige wettelijk bevoegd om bepaalde praktijken te verrichten tijdens het maken van de wijn (behandelingen, filtraties)

Oïdium

Een druivenziekte die wordt veroorzaakt door een klein schimmel en die tot uiting komt door een grijze kleur en uitdroging van de druiven; wordt behandeld met zwavel.

Onderstam

Een wijnstok gekozen om de ent te dragen. De onderstam voedt de ent met water en minerale zouten en de ent levert de vruchten. Deze techniek van het samenvoegen van twee wijntakken wordt gebruikt in het merendeel van de Franse wijngaarden. Sinds 1880 wordt de voorkeur gegeven aan Amerikaanse onderstammen die als enige resistent zijn tegen druifluis.

Onevenwichtig

Wordt gezegd van een wijn die geen of weinig evenwicht heeft tussen de bestanddelen. Hij is niet langer harmonieus. Bijvoorbeeld een witte wijn met een te sterke aciditeit (van druiven die niet niet helemaal rijp waren) of met te ruwe tannines (door een te lange gisting). In Bordeaux is evenwicht een algemeen kenmerk van de wijnen, dankzij een lange ervaring met het blenden van verschillende druivenrassen die complementaire eigenschappen bezitten.

Ontbladeren

Deze operatie, die eruit bestaat de bladeren te verwijderen die de druiventrossen bedekken, verbetert het rijpen van de druiven en vermindert het risico van bepaalde ziektes (slechte rotting). Dit handmatig of mechanisch verrichte werk is van invloed op de kwaliteit van het eindproduct op het moment van de oogst.

Ontwikkeld

Kwalificeert een evenwichtige wijn die op zijn best is. Verwijst naar een wijn waarvan het bouquet op zijn hoogtepunt is. Wijn op het toppunt van rijping, het punt van evenwicht dat voorafgaat aan het begin van zijn achteruitgang.

Open

Wordt gezegd van een wijn die klaar is om te drinken, als een bloemboeket op zijn hoogtepunt.

Opvoeding

Alle bewerkingen vanaf het einde van de malolactische gisting tot aan het bottelen. Het opvoeden van de wijn heeft ten doel hem te stabiliseren, te klaren, maar ook om de creatie van complexe aroma's te bevorderen door de kwaliteit en de rijkdom te verhogen. Het opvoeden in eiken vaten is een zeer veel gebruikte methode voor het maken van de grote Bordeaux wijnen.

Organoleptisch

De eigenschappen van een wijn die zintuigelijk worden waargenomen, zoals de kleur, de geur en de smaak.

Overhevelen

Het scheiden van de druppelwijn en de droesem na de gisting.

Oversteken

Het overbrengen van de wijn van het ene naar het andere vat om hem van het bezinksel te scheiden en de klaring door bezinking te bevorderen. Bij het oversteken wordt het zwavelgehalte gemeten en gecorrigeerd om bacteriële besmetting te voorkomen. Door het oversteken vindt een gecontroleerde toevoeging van zuurstof plaats die bevorderlijk is voor het verkrijgen van wijnen de rijker zijn aan aroma's.

Oxidatie

Resultaat van het contact tussen wijn en de in de lucht aanwezige zuurstof. Vóór de vergisting vormt het een risico en na de vergisting veroorzaakt het een fout. Maar tijdens de opvoeding op vat in afwezigheid van zuurstof zorgen de poriën in het hout voor een minuscule hoeveelheid zuurstof die gunstig is voor het stabiliseren van de kleur en voor de ontwikkeling van de aromatische rijkdom. Men spreekt dan van gecontroleerde toevoeging van zuurstof.

Parelend

Een droge witte wijn waarin fijne belletjes koolzuurgas verschijnen afkomstig van de vergisting. Een parelende wijn met een druk tussen 0,5 en 1 bar ondergaat geen tweede vergisting, net als de schuimwijnen. In de mond geeft dit type wijn een impressie van frisheid en levendigheid die tussen een stille wijn en een mousserende wijn in ligt.

Passé

Kwalificeert een wijn die te lang in de kelder is gebleven en die al zijn kwaliteiten verloren heeft; hij is versleten, aan het eind van zijn leven. Opbinden

Passerillage

Het natuurlijke licht drogen van de druif aan de lucht. Dit produceert een hoog suikergehalte in de druif. De hieruit verkregen wijnen zijn minder liquoreus dan die verkregen na edele rotting.

Pers

Wijnbouwmachine voor het persen, extractie door persen, van het sap uit de druiven. De uitdaging

Persen

Bewerking die er voor witte wijnen uit bestaat de druif te persen om er het (witte) sap aan te onttrekken. Bij de vinificatie van rode wijnen worden de vaste delen van de druif aan het eind van de alcoholische vergisting geperst.

Persistentie

Wordt gezegd van de min of meer langdurige waarneming van de smaken en aroma's van de wijn. Een lange aromatische persistentie is een positief teken van de kracht van een wijn.

Perswijn

Wijn afkomstig van het persen van de droesem na het overhevelen van de wijn (zie deze term). De verschillende perswijnen worden geselecteerd en een door de oenoloog vastgestelde hoeveelheid wordt toegevoegd aan de druppelwijn die is opgevangen door het eenvoudig laten aflopen van de wijn (zie deze term).

Petit Verdot

Een rood druivenras uit de Bordeaux streek.

Phylloxera

Een luis die tussen 1860 en 1880 de Bordeauxse en Europese wijngaarden verwoestte door de wortels van de wijnstokken te laten afsterven. Deze plaag ruïneerde de Europese wijnbouw. Dankzij de techniek van enten kon men in het begin van de 20e eeuw nieuwe wijngaarden opzetten met gebruikmaking van Amerikaanse onderstammen die resistent zijn tegen deze luis.

Pigeage

Eeuwenoude techniek die beoogt om, nadat de alcoholische vergisting begonnen is, de hoed" (vaste stoffen aan het oppervlak) onder te dompelen om deze met de vloeibare most te vermengen. Het doel

Pinard

Een populaire Franse term om een eenvoudige tafelwijn aan te duiden. In 1935 officieel opgenomen in het woordenboek van de Académie Française, de herkomst van het woord schommelt tussen het Griekse pino dat drinken betekent, een zekere Jean Pinard uit de 17e eeuw of een afleiding van Pineau een Bourgondische druif. Pinard was ook de steun en toeverlaat van de soldaten in de loopgraven in de Eerste Wereldoorlog.

Piqué (azijnachtig)

Van een wijn met een fout zegt men dat hij piqué" als hij azijnaroma's ontwikkelt. Deze fout is steeds zeldzamer dankzij een goede hygiëne en de beheersing van de bacteriepopulaties tijdens de vinificatie."

Plat

wordt gezegd van een wijn zonder bouquet en met een gebrek aan zuren.

Polyfenolen

Moleculen gevormd in planten op basis van suikers. Zij zijn aanwezig in de schil en de steeltjes van druiven en liggen ten grondslag aan de tannines en de kleuring van de wijnen. Zij zijn bekend om hun antioxiderende en medicinale eigenschappen, hoe rijper en gaver de druif, des te meer interessante moleculen hij bevat voor de structuur van de wijn en zijn polyfenoleigenschappen.

Primaire aroma’s

De primaire aroma's zijn reeds aanwezig in de druif en openbaren zich tijdens de gisting. Zij geven elk druivenras zijn geurkenmerk. De Sauvignon heeft bijvoorbeeld een primair aroma dat in de Bordeaux wijnen doet denken aan buxus ; de Cabernet Sauvignon herinnert aan de knoppen van zwarte bessen of zoethout. De Merlot roept het beeld op van aardbeien.

Primeurs

In de Bordeaux streek betreft de verkoop als primeur" geklasseerde en vergelijkbare grands crus die worden verkocht terwijl de wijnen nog niet "definitief" zijn. Ze worden 18 maanden op vat gerijpt in de wijnkelders. Deze traditie wordt toegepast van chateau tot handelaar. Zo verzekeren de chateaus zich van het binnenkomen van contanten terwijl de kopers korting krijgen op de eindprijs de geldt wanneer de wijn twee jaar later op de markt wordt gebracht."

Puur

Wordt gezegd van een wijn die meteen al geen enkele fout vertoont, noch wat betreft de geur, noch wat betreft de smaak. (Synoniem

Rechtlijnig

Wordt gezegd van een wijn die geen onaangename nasmaak achterlaat die aan enige fout kan doen denken. Er wordt ook wel gesproken van een eerlijke of pure wijn.

Reductie

Ontwikkeling van de wijn in de fles in afwezigheid van lucht. Zij bevordert de vorming van gewilde en subtiele aromatische verbindingen, zoals truffel, in de grote Bordeaux wijnen. Bij het openen van een fles die lang dicht is geweest, komen aroma's vrij die doen denken aan een vertrek dat lang afgesloten is geweest en dat men lucht door een korte decantering.

Rijk

wordt gezegd van een kleurrijke, genereuze, krachtige en tegelijk evenwichtige wijn.

Rijpheid

Dit is het beslissende moment waarop besloten wordt de druiven te oogsten. Geacht wordt dat dan het rijpingsproces voltooid is. Rijping

Rijpwording

De vegetatieve periode van de wijnstok gedurende welke de druif zich met suikers en andere kwalitatieve bestanddelen gaat verrijken en aan zuurheid gaat verliezen. Deze periode gaat vooraf aan de oogst. De universiteit van Bordeaux heeft zich onderscheiden in het onderzoek naar het rijpingsproces, met name wat betreft de tannines, teneinde in moeilijke jaren te harde en te tanninerijke wijnen te voorkomen. Rissen

Robe

Term gebruikt om de kleur van een wijn aan te duiden.

Robijnrood

De helderrode kleur die kenmerkend is voor een jonge wijn. Het is ook de klassieke kleur in de Bordeaux streek voor de Clairet.

Rond

Wordt gezegd van een wijn waarvan de soepelheid, zachtheid en vlezigheid een aangenaam mondgevoel geven.

Rondpompen

Gebeurt aan het begin van de vergisting. Het heeft ten doel de zuurstof in te brengen die nodig is voor de goede vermeerdering van de gistcellen. De most wordt van onderaf uit de kuip gepompt en na beluchting van bovenaf er weer ingepompt. Een ander voordeel

Ruw

wordt gezegd van een zeer wrange wijn die de impressie geeft van een grote droogte in de mond. Synoniem

Saignée

Bewerking die eruit bestaat aan het begin van de vergisting voor rode wijn een deel van het sap uit de kuip af te tappen voor het produceren van rosé wijnen of Clairets.

Salmanazar

Een fles met een inhoud van negen liter, ofwel het equivalent van twaalf flessen van 75 cl.

Samenstelling van de wijngaard

Vertegenwoordigt de relatieve verhouding van de verschillende op een domein geplante druivenrassen. In de Bordeaux streek is de samenstelling van de wijngaard speciaal doordacht voor het perceel op basis van de grond, het microklimaat, de blootstelling aan de zon. Zij varieert ook naargelang de stijl van de wijn die men wil krijgen.

Sappig

Wordt gezegd van een wijn met een volle, vlezige" smaak (zie dit woord)."

Sauvignon

Een wit druivenras uit de Bordeaux streek dat zeer aromatische wijnen geeft.

Secondaire aroma’s

Ook gistingsaroma's genoemd. Deze worden geproduceerd door de gistcellen tijdens de vergisting. Deze geuren doen denken aan banaan, nagellak, Engelse drop (na de alcoholgisting), maar ook aan kaars, was, tarwe, brioche of zelfs verse boter of room (na de malolactische fermentatie).

Sémillon

Wit druivenras uit de Bordeaux streek dat wijd verbreid is in de gebieden waar liquoreuze wijnen worden geproduceerd.

Sint Vincent

De beschermheilige van de wijnbouwers en de wijnwerkers wordt op 22 januari gevierd met optochten en andere feestelijkheden. Hij is het symbool van geluk en voorspoed voor het komende wijnjaar. De legende van deze diaken martelaar uit Zaragoza in de 4e eeuw is ook gebaseerd op het woord vin" in zijn voornaam."

Smaak

Zintuiglijke waarneming (zoet, zout, zuur of bitter) die in de mond wordt teweeggebracht door een voedingsmiddel.

Smeuïg

Duidt op een wijn die het aangename gevoel geeft van een zachte en ronde wijn. Door de smeuïgheid van de wijn kan hij zachter en zoeter overkomen. Droge wijnen zijn smeuïg in tegenstelling tot levendig of nerveus.

Snoei

Het afknippen van de wijnranken om de groei van de wijnstok te reguleren en harmoniseren. Door de snoei kan ook de productiviteit, de vruchtenlast worden beheerst. De snoei is direct van invloed op de opbrengst van de oogst, en derhalve op de kwaliteit en de concentratie van de druiven.

Snoeien

Het afknippen van het uiteinde van de wijnranken in de zomer om de vegetatieve groei te beperken ten gunste van een goede ophoping van suikers, tannines en zuren in de druif. De druif wint aan kwaliteit.

Soepel

Wordt gezegd van een aangename wijn waarin de zachtheid de wrangheid overheerst. Dit wordt verkregen door korte gisting. Deze wijnen hebben een vloeiende en lichte textuur en worden over het algemeen jong gedronken.

Solide

Wordt gezegd van een goed samengestelde wijn die met name een goede structuur heeft.

Stabilisatie

Het geheel van behandelingen bestemd voor de goede conservering van de wijn. Uitgevoerd door de oenoloog.

Stansen

Het merken van kurken, vaten en kratten met een brandijzer.

Stevig

Een wijn die zo dik en vol is dat je het gevoel krijgt erop te kunnen kauwen. Een wijn met beet"."

Stil

Een wijn wordt stil genoemd wanneer de gisting is afgelopen en er aan het oppervlak geen koolzuurgasbelletjes meer verschijnen. Meer algemeen duidt een stille wijn een wijn aan die niet schuimt.

Structuur

Duidt zowel op de opbouw als op de samenstelling van een wijn in zijn geheel.

Stug

wordt gezegd van een tanninerijke en zure wijn.

Sulfiet

'Contient des sulfites' is sinds 2005 vanwege het allergene karakter een verplichte vermelding op het etiket voor alle wijnen met een zwavelgehalte van 10 mg/l. Zwavel is een antioxidant, antiseptisch en stabiliserend en wordt al vanaf de 18e eeuw gebruikt in de vinificatie. Er moet bovendien op gewezen worden dat een wijn zonder zwavel niet bestaat. Zwavel wordt namelijk van nature in kleine hoeveelheden geproduceerd tijdens de gisting.

Takken trekken

Bewerking in de handmatige wijnbouw die eruit bestaat alle tijdens de snoei van de wijnstok verwijderde wijnranken te ruimen. De takken worden tussen de rijen opgestapeld voordat ze meestal op de wijngaard versnipperd worden voor de inbreng van organische stoffen. Ze kunnen ook tot bossen worden samengebonden om als brandstof te dienen.

Tanninerijk

Het uitdrogende, stroeve karakter van een wijn veroorzaakt door zijn rijkdom aan tannines.

Tannines

Stoffen die zich in de druif bevinden en die de wijn zijn structuur, zijn bewaarcapaciteit en zijn smaakeigenschappen (wrangheid) geven. Zij hebben de bijzonderheid zich te verbinden met de kleurstoffen in rode wijnen (anthocyanen). Het zijn ook antioxiderende moleculen vandaar hun bewezen rol in de preventie van bepaalde hart- en vaatziekten bij matig gebruik (de Franse paradox)."

Terroir (goût de)

Term voor de aromatische indruk verbonden aan de bodem van de wijngaard. Deze geeft de wijn zijn bijzondere, eigen karakter dat kenmerkend is voor de bodem waarvan hij afkomstig is. Zoals het aroma van viooltjes in Pomerol.

Tertiaire aroma’s

Deze verwijzen naar het bouquet, het geurcomplex dat een wijn ontwikkelt tijdens de rijping in de fles in een reducerend milieu (zonder zuurstof). De bekendste tertiaire aroma's zijn truffel, leder, mokka, kokosnoot, gebaksaroma's (cake, honing, amandelpers) en vooral de animale noten (bont, leder, muskus).

Thermo- regulatie

Een techniek waarmee de temperatuur in de gistingskuipen tijdens de gisting kan worden gecontroleerd en beheerst. Deze techniek heeft de vinificatie radicaal veranderd, vooral als men weet welke invloed de temperatuur heeft op de stofwisseling van de gistcellen. Ideale temperaturen voor de alcoholische gisting

Tonneau (wijnton)

Dit komt in de Bordeaux streek overeen met vier barriques (vaten) van 225 liter. Dit totaalvolume van 900 liter wordt gebruikt als eenheid bij de verhandeling van losse wijn, met name wanneer handelaars de wijn via brokers kopen van de producenten.

Tranen

Een wijn die traant laat sporen in de vorm van tranen achter op de wanden van het glas. Dit bewijst dat hij rijk is aan glycerol. Deze romigheid is een bewijs van de rijpheid van de druiven, van smeuïgheid of vet en derhalve van een hoog alcoholpercentage.

Tuilé

Franse wijnterm om een wijn te beschrijven die niet langer zijn jonge karmijnrode, robijnrode of granaatrode kleur heeft. De als tuilé" (baksteenachtig) beschreven oranje gloed wordt veroorzaakt door een gevorderde rijping. Een wijn op zijn hoogtepunt vertoont meestal een oranjeachtige gloed."

Ugni Blanc

Wit druivenras dat in de minderheid is in de Bordeaux streek maar dat wijder verbreid is in Zuidwest-Frankrijk en in Cognac. Het geeft een levendige, nerveuze wijn die niet lang bewaard kan worden. Het zorgt voor levendigheid in de blends van sommige AOC Bordeaux wijnen.

Uitbotting

De knoppen zwellen en de eerste bladeren en toekomstige ranken verschijnen.

Uitdrogend (astringent)

Effect veroorzaakt door de tannines, deze produceren op de tong en het tandvlees een uitdrogend effect. De tannines maken in feite de smerende eiwitten van het speeksel onwerkzaam. Recente ontwikkelingen in de oenologie in Bordeaux hebben het mogelijk gemaakt het uitdrogende effect van jonge wijnen aanzienlijk te verminderen. De astringentie vermindert naarmate de wijn ouder wordt.

Vat

Ook fust, barrique, okshoofd, kuip genoemd. Deze namen variëren afhankelijk van de inhoud en de regio. De vaten worden vervaardigd door kuipers en bestaan uit samengevoegde duigen die bijeen worden gehouden door metalen banden. Zij hebben twee platte bodems. Ze zijn ideaal voor het traditioneel opvoeden van de wijn. Het hout geeft de wijn aroma's en tannines en zorgt ook voor een gecontroleerde toevoeging van zuurstof.

Vegetaal

Wordt gezegd van aroma's die behoren tot de plantaardige reeks zoals hooi, groene peper of zoethout. Wanneer ze te uitgesproken zijn, spreekt men van een vegetale wijn. Ze zijn meestal afkomstig van druiven die niet goed rijp waren bij het oogsten.

Vergisting

Er zijn twee soorten vergisting voor een wijn. De alcoholische vergisting die door de werking van gistcellen de suiker omzet in alcohol. Daarna volgt de malolactische of appelzuur vergisting waarbij bacteriën de wijn versoepelen door het appelzuur om te zetten in melkzuur.

Verhouting

Dit is het moment waarop de wijnranken van kleur veranderen en van groen overgaan op bruin.

Vermoeid

Kwalificeert een wijn die een behandeling heeft ondergaan die hem gedestabiliseerd heeft. Bijvoorbeeld onmiddellijk na het overtappen (in een ander eikenhouten vat), na filtering of transport. Hij kan dan moeilijk geproefd worden.

Verschaald

Wordt gezegd van een wijn die zijn bouquet geheel of gedeeltelijk heeft verloren door oxidatie.

Versmolten

Wordt gezegd van een wijn, meestal aan oudere wijn, waarin alle karakteristieken mooi zijn versmolten tot een harmonieus een evenwichtig geheel.

Vet

Een vette wijn heeft consistentie en is zacht (hoewel hij volkomen droog is). Zijn smeuïgheid houdt verband met de alcohol, maar vooral met de glycerol die tijdens de fermentatie door de gisten is geproduceerd. In de Bordeaux streek, meer dan in andere streken, hebben de wijnen een natuurlijke rondheid die door de zuren en tannines goed in balans is. (Synoniem

Vin bourru (jonge, nog niet gegiste wijn)

Druivenmost dat in de fase van alcoholische gisting is. Hij is nog troebel door de aanwezigheid van zwevende gisten. Deze zachte en laag alcoholische, sprankelende jonge wijn is rijk aan suikers die nog niet zijn omgezet in alcohol en kan niet erg lang worden bewaard.

Vin de garage

Beschrijft een micro-wijn geproduceerd in kleine hoeveelheden. Deze uitdrukking is ontstaan in het begin van de jaren 90 in Saint-Emilion naar het voorbeeld van het chateau Valandraud. De wijn van het als een tuin bewerkte perceel van 0,6 ha, werd door de critici meteen enthousiast ontvangen. Deze wijnen, geproduceerd zonder echte middelen, in een geïmproviseerde ruimte (een garage) lijken op de prototypen uit de haute couture.

Vin de Pays

de landwijnen zijn ontstaan aan het eind van de jaren 60 om de buiten de AOC geproduceerde wijnen te commercialiseren. Sinds 2009 worden ze onder de vermelding IGP door de Europese Unie beschermd, een teken van een versterkte internationale bescherming. Deze betaalbare ronde, fruitige wijnen worden door wijnmakers, coöperatieve wijnkelders en andere handelshuizen op de markt gebracht onder een handelsmerk of een domeinnaam.

Vin de table

Wijnen van deze categorie Sans Indication Géographique (SIG, zonder geografische herkomstbenaming) heten sinds 1 augustus 2009 Vins de France. Deze wijnen mogen worden samengesteld uit wijn van verschillende druivenrassen, regio's en wijnjaren onder een merknaam. Een subsegment van Vin de France met vermelding van het druivenras en het wijnjaar heeft het licht gezien om deze gangbare consumptiewijnen te commercialiseren.

Vinificatie

Geheel van bewerkingen met betrekking tot het maken van de wijn, vanaf dat de druiven de wijnkelder binnenkomen tot aan de opvoeding en het bottelen van de wijn.

Vitis vinifera

Botanische term die de soort aanduidt waarvan alle variëteiten wijnstokken in Europa afkomstig zijn.

Vlak

wordt gezegd van een wijn met een gebrek aan zuren.

Vlezig

Kenmerk van een wijn die een volle en rijke smaakimpressie geeft, zonder stroefheid. Synoniemen

Vluchtige aciditeit

Een geheel gevormd door azijnzuur, mierenzuur en koolzuur geproduceerd tijdens de alcoholgisting. Deze zuren zijn nodig voor de ontwikkeling van het bouquet, de structuur en de ontplooiing van de wijn.

Vochtstress (vochtdeficiet)

Betreft het tekort aan water en de reactie daarop van de wijnstok. De vochtstress blokkeert de vegetatieve cyclus en beïnvloedt met name de kleuring, het bladverlies, de ontwikkeling van de suiker of een lage opbrengst van de oogst in bepaalde hittegolfperiodes.

Vol

Wordt gezegd van een harmonieuze wijn die qua smaak een mondvullende indruk en een lange afdronk achterlaat.

Volume

Kenmerk van een wijn die de indruk geeft goed de mond te vullen.

Vrouwelijk

Kwalificeert elegante en lichte wijnen in tegenstelling tot krachtige, tanninerijke, stevige wijnen.

Vruchtzetting

In de vegetatieve cyclus van de wijnstok heeft de vruchtzetting plaats in juni en duurt een dag of tien na het einde van de bloei. De bloemen worden druiven. Dit moment waarop het vruchtbeginsel van de bloem na bevruchting verandert in een vrucht markeert het begin van de groei van de jonge vruchten.

Vuursteen

Aroma van een wijn met een mineraal karakter dat doet denken aan warme vuursteen, de gerookte geur van gebrand kruit of van tijdens het slijpen verhitte vuursteen.

Warm

Wordt gezegd van een wijn die met name door zijn rijkdom aan alcohol een warm smaakgevoel geeft.

Wijn zonder IG

(vb. Vins de Table) Deze categorie wijnen van beschermde herkomst zonder Indication Géographique is in 2009 gecreëerd door de OCM. Blends van verschillende productieregio's zijn mogelijk. Het etiket moet de naam van het 'land' vermelden 'Vin de France' en facultatief het druivenras en het wijnjaar opgeven om de communicatie met de consument te verbeteren.

Wijnkelder

Ruimte waar de wijn wordt opgeslagen en opgevoed voor de rijping (in tanks of vaten) los van andere gebouwen.

Wijnliefhebber

Iemand die van wijn en alles daaromheen houdt; al of geen kenner. Een wijnliefhebber komt op enig moment in zijn leven altijd een Bordeaux tegen.

Wijnoogst (wijnpluk)

Het plukken van de druiven wanneer deze rijp zijn. De datum voor de wijnoogst is een essentieel moment voor elke wijnbouwer. In de Bordeaux streek wordt er geoogst wanneer drie indicators op groen staan

Wijnrank

Jonge wijntakken geproduceerd gedurende het jaar en verzameld na de snoei. In de Bordeaux streek worden ze gebruikt voor het grillen van vlees (de klassieke 'entrecôte aux sarments'). Ze kunnen ook tussen de rijen wijnstokken worden begraven om organische mest te produceren of worden versnipperd of verbrand.

Wijnspiegel

Duidt het wijnoppervlak aan dat in een glas in contact is met de lucht. De robe van een wijn verwijst naar de kleur en de wijnspiegel naar de weerschijn van de wijn. Tijdens het proeven houdt men het glas schuin om de wijnspiegel te vergroten en de wijn te bekijken bij natuurlijk licht tegen een witte achtergrond. Hoe dikker de wijn, des te zuurder hij is, de weerschijn onthult de glans van de wijn, zijn vermogen om het licht te weerkaatsen.

Wijnsteen

Deze wijnsteenzuurkristallen die soms in flessen worden aangetroffen vormen geen enkel nadeel voor de wijn. Dit bezinksel wordt veroorzaakt door thermische schokken. Door de wijn van tevoren een koudebehandeling te geven kan dit bezinksel in de fles worden voorkomen. Het is de oenoloog die deze behandeling uitvoert.

Wijnsteenzuur

Zuur dat specifiek is voor de wijnstok en dat wordt gevormd in de jonge bladeren en de groene druiven. Het gehalte ervan tijdens de oogst is omstreeks 5 à 7 g/l. De naam is afgeleid van wijnsteen, het bezinksel dat zich vormt in de vaten of fusten. Maar als dit zuur tijdens de vinificatie goed wordt beheerst, geeft het de wijn zijn karakter en voorkomt tevens het risico van bezinksel in de fles.

Wijnstokkunde

De wetenschap die de druivenrassen, hun vorm, hun agronomische gedrag en hun herkomst bestudeert.

Wildgeur

Kwalificeert het bouquet van een wijn wanneer deze doet denken aan de geur van wild.

Wrang

Wordt gezegde van een zeer uitdrogende wijn met een belangrijke of ruwe tanninestructuur. Op de astringentieschaal is Wrang sterker dan Ruw en minder sterk dan Atramentaire"."

Zijdeachtig

Kwalificeert een soepele, aangename, zachte en fluwelige wijn met fijne fluweelzacht tannines.

Zoetig

Wordt gezegd van een wijn die onaangenaam zoet is met een geringe aciditeit.

Zwaar

wordt gezegd van een dikke wijn met een hoog alcoholpercentage.

Zwavelen

Aan normen onderworpen proces dat eruit bestaat een redelijke hoeveelheid zwaveldioxide (zwaveligzuurgas of SO2) aan de most of de wijn toe te voegen voor een vinificatie of opvoeding van de wijn zonder bacteriologisch risico en voor een stabiliteit tijdens de opvoeding.

Zwavellintje

De antiseptische en antioxiderende eigenschappen van zwavel zijn door de hele geschiedenis van de wijn bekend om bacteriën en andere schimmels te bestrijden, die de wijn kunnen aantasten. Het principe