Maak kennis met de wijnmakers van aflevering 5 – Bordeaux Loves Belgium !

Laurent Tereygeol, kind van de Haut-Médoc

In Pontoise Cabarrus kijken de wijnranken uit over het estuarium van de Gironde. Een uitzonderlijk stukje erfgoed en terroir dat Laurent Tereygeol voortdurend opwaardeert. Zijn wijn is tegenwoordig geklasseerd als Cru Bourgeois Supérieur van de AOC Haut-Médoc.

Officieel werkt hij er sinds 1989, maar Laurent Tereygeol wandelt al heel zijn leven tussen de wijngaarden van Pontoise Cabarrus. “Na de schooluren haastte ik me om op de tractoren te klimmen en samen met de arbeiders de palen de grond in te heien.” Het gaat inderdaad om een familiebedrijf dat Emile Tereygeol, Laurents grootvader, in 1959 kocht toen hij na 20 jaar was teruggekeerd uit Marokko.

De geschiedenis van het domein gaat dan weer terug tot het einde van de 18e eeuw, toen Jean Valère Cabarrus, een rijke scheepsreder en groothandelaar uit Bordeaux, de gronden overkocht van Baron Joseph Hector de Brane, eigenaar van het domein Mouton Rothschild, en er zijn naam aan gaf.*

“We bevinden ons hier op een uitzonderlijk terroir", klinkt het tevreden bij Laurent Tereygeol. “Het kiezelzand, de wijnstokken die zich naar de rivier lijken te buigen, dezelfde rijke gronden als die van onze wereldberoemde buren zoals Latour of Léoville Las Cases.” In de jaren 80 moderniseert Laurents vader François de kelders en het wijnbouwmateriaal en bouwt hij een domein uit dat zich nu over 27 hectare uitstrekt in de AOC Haut-Médoc, in de kleine gemeente Saint-Seurin-de-Cadourne, vlak bij Saint-Estèphe.

Als tiener beslist Laurent dat hij “wel eens iets anders op deze aardbol wil zien” en is hij een paar jaar actief als sportanimator voor kinderen met een beperking. In 1989 keert hij terug naar het familiebedrijf en vertrouwt zijn vader hem de gezondheid van de wijnstokken toe. En wanneer die laatste met pensioen gaat, in 2016, neemt Laurent het bedrijf over.

Hij bouwt vervolgens wijntoeristische activiteiten uit, met de aankoop en restauratie van de voormalige dorpspastorij, nu een ontvangstruimte. En het eigendom heeft het HVE 3-label gekregen (Haute Valeur Environnementale): “We beperken het gebruik van bestrijdingsmiddelen, we stimuleren de biodiversiteit op onze percelen, we verwerken het afval van de wijngaard en wijnbouw en volgen van nabij op waar onze dozen en flessen worden gemaakt. En natuurlijk blijven we de kwaliteit van onze wijn, die in 2020 erkend werd als Cru Bourgeois Supérieur, voortdurend upgraden.”

*Kleine anekdote: een telg van de familie Cabarrus die rond deze tijd in Saint-Seurin-de-Cadourne komt wonen, is het nichtje Thérésia Cabarrus, het latere personage uit de Franse revolutie dat banden heeft met de jonge generaal Bonaparte.

“Het gaat hier om een groots, zonnig wijnjaar op een uitzonderlijke terroir (60% cabernet sauvignon, 40% merlot) van de onderstam Vitis Riparia, die synoniem staat voor minder rendement maar een hogere kwaliteit. Dat jaar liepen de fenologische stadia perfect gelijk met het weer. Er waren weinig ziektes. Wat de wijnbouw betreft, wordt elk perceel afzonderlijk gevinifieerd en vervolgens gedegusteerd. Onze eerste wijn rust slechts voor een derde in nieuwe vaten; ik zeg graag dat we met druiven werken, niet met eik!”

Loïc Chanfreau, als een beter mens terug naar de Médoc

Op het hoogste punt van de Médoc, in de AOC Listrac-Médoc, bevindt zich het Château Fonréaud, een familie-eigendom dat vandaag geleid wordt door Loïc Chanfreau en zijn broer Guillaume. Twee kinderen van de streek die na een eerste ervaring als ingenieur terugkeerden naar de heimat om zich met een frisse blik aan de wijnbouw te wijden.

“Er bestaan heel wat legenden over Fonréaud”, vertelt Loïc Chanfreau vrolijk. Hij is opgegroeid tussen deze kiezelrijke hellingen die zich op het hoogste punt van de Médoc bevinden, op 43 meter. Het Château Fonréaud ontleent zijn naam aan het Oudfranse woord ‘Font-réaux’, dat ‘fontaine royale’ betekent. De legende wil immers dat Hendrik II, koning van Engeland en echtgenoot van Eleonora van Aquitanië, hier in de 12e eeuw halt hield om zijn dorst te lessen.

En de wijngaarden? Sinds begin 18e eeuw worden alle terroirs ingenomen door wijnranken en staat de wijn bekend als een van de Grands Crus van Listrac. “Maar het kasteel bleef onbewoond, de legende heeft het immers over een spookkasteel! Of toch tot in 1962, toen mijn grootvader, een wijnbouwer, terugkwam uit Algerije.”

Grootvader Léo Chanfreau en diens vader Marcel planten de wijnstokken opnieuw aan (het domein was toen amper 15 hectare groot), bouwen een wijnkelder en renoveren het kasteel. En de vrucht van die arbeid wordt doorgegeven aan de respectieve zoon en kleinzoon Jean, de vader van Loïc, die het domein in 1981 overneemt. Het Château Fonréaud is dus onlosmakelijk verbonden met de familie en telt nu 45 hectare van de appellatie Listrac-Médoc.

Toen hun vader begon uit te kijken naar zijn pensioen, zagen Loïc en zijn broer Guillaume, nu 35 en 37 jaar oud, het zitten om het verhaal samen verder te zetten (“we zijn van de Médoc, we zijn hier groot geworden, we hebben geen seconde getwijfeld”), maar eerst verkenden ze de rest van de arbeidsmarkt, “om die ervaringen later aan te wenden in ons eigen bedrijf”. De twee broers zijn immers ingenieur en hebben tien jaar binnen hun specialisatie gewerkt (Loïc in de bouwsector, Guillaume voor het spoorwegennet). In 2014 keren ze terug naar Fonréaud en begint de lange overgangsfase waarin ze het vak leren en alles over wijnstokken en wijn te weten komen. Ze kruipen opnieuw achter de schoolbanken – de een studeert wijnhandel en de andere wijnbouw – om in 2016 op te starten en in 2020 de zaak echt over te nemen. “Onze ouders zijn er twee à vier dagen per week. Onze vader heeft veertig wijnjaren op zijn palmares en geeft ons enorm veel raad; da’s een onbetaalbare rijkdom”, prijst Loïc zich gelukkig.

Hun wijnen dragen het Terra Vitis-label sinds 2015 en het HVE 3-label sinds 2018. De Chanfreaus waren bij de eersten in de Médoc die opnieuw gras zaaiden tussen hun wijnstokken. “We waken op alle vlakken over de duurzaamheid van ons bedrijf, niet alleen als het op de wijnranken aankomt. We werken al jaren volgens de Cousinié-methode. En nu experimenteren we met bio en starten we met agrobosbouw”, legt Loïc uit. 

Hun band met België? Dat is hun favoriete land, de belangrijkste exportmarkt voor het Château Fonréaud.

“Aan zo’n jaren denken we met plezier terug: zon wanneer de zon moest schijnen, regen wanneer het moest regenen. Het is een heel gebalanceerd wijnjaar, heel fijn ook, met een licht gekruid tintje. 62% cabernet sauvignon, 44% merlot, 4% petit verdot. We hebben voor slechts 30% de nieuwe vaten gebruikt, om zachte tannines te krijgen en zodat de wijn mooi in de fles kan evolueren.”